Profesyonel SPSS Analiz
Profesyonel olarak spss analizi nasıl yapılır konusuna geçmeden önce kısaca SPSS programının kurulumundan bahsedelim.
SPSS KURULUMU
Kurulum İçin 8 Mb RAM gerekmektedir. Eğer daha düşük bir RAM sahibiyseniz SPSS çalışmayacaktır. İşlemcinin Pentium 100Mhz ve daha üstü olması size yarar sağlayacaktır. Windows’un başlat menüsünden start butonu sayesinde açılan menüden program files’ı seçin, açılan menüden SPSS 8.0 yazan yere tıklayın, karşınıza gelecek olan ekrandan SPSS 8.0 For Windows yazısına basın. Bu işlemlerin ardından SPSS kurularak açılacaktır.
SPSS açılmasının ardından sağ taraftaki Type in data seçeneğine basarak veri dosyası oluşturun. Ya da bu ekranı cancel’e basarak atlayın ve yukarıdan File – New – Data seçenekleri yardımıyla bir veri dosyası oluşturun. Bu işlemdenin ardından excel dosyasına benzer bir ekran gelecektir.
SPSS’de excel gibi 3 farklı sayfayla çalışmaktadır: İlk ekran olan Data View, MS Excel’in ekranına çok benzerdir. Burada her sütun bir değişkeni (yaş ya da cinsiyet vs.)gösterirken, her satır da bir vakayı gösterir. En alt bölümde Variable View ile Data View seçenekleri yer alır. Variable View’e tıklayarak değişken bilgilerinin bulunduğu ikinci ekrana geçin. Bu ekranın diğerinden farkı her satırın bir değişkeni, her sütunun da değişkenle alakalı bir özelliği olmasıdır. Buradaki her satıra yazdığınız değişkenler Data View’de sütunlara dönüşecektir. Öncelikle bu ekran doldurulmalıdır.
Name kısmına yazacağınız isimler bilgisayarın kendi sisteminde kullanacağı değişkenlerin isimleri olacağından verinin tipine uygun şekilde bunlar düzeltilmeli. 2. Sütundaki Type seçeneğiyse veri olarak gireceğiniz değerlerin tipini belirlemede kullanılır. 2. sütunda numerik yazan yere tıkladığınızda Type için seçeneklerin bulunduğu menü açılacak. Burada sıklıkla kullanılacak seçenekler String ve Numeric’tir. Numeric olarak yani sayısal şekilde girilmeyen hiçbir değer istatistiksel hesaplamada kullanılamaz. Sonraki ekranda sağda bulunan Width en çok kaç haneli değer girmek istediğinizi göstermektedir. Altındaki decimal places’da ise her numerik sayıya, otomatik şekilde kaç ondalık hane değeri gösterilmesini istediğinizi gösterir. Label kısmı her spss değişken tanımlama işleminin tablo ile analiz ekranlarında nasıl bir isimle ifade edileceğini gösterir.
Burada hangi değişkenlerin sürekli olduğu hangilerinin kategorik olduğunu seçin. Kategorik değişkenlerde her kategorinin temsil edildiği adları ve sayıları girin. Burası önemlidir çünkü planlama, spss çoklu seçenek girişi, veri girişi, analiz ve yazım evreleri uzun süreçlerde bitirilir. İlk başlarda hatırlaması kolay olsa da değişkenleri hatırlamanız zaman içinde zor ve karmaşık bir hale bürünür. Bu sebeple burası sizi bir bakıma kurtarmaktadır. Measure bölümünden değişkenlerin tipini seçin. sürekli değişkende Scale’i, Kategorik değişkende ise Nominal seçeneklerini işaretleyin. Bu adımla birlikte yanlış bir işlem yapacak olduğunuzda SPSS izin vermeyecektir. Ayrıca bu, grafik seçenekleri içinden size en uygun olanları da sunacaktır. Bu şekilde veri girişlerini tamamladıktan sonra Data View’e tıklayarak ilk ekrana dönüş yapın. Panelde bulunan kırmızı işaretli Value Labels kısmına tıklayarak tanımlanan kategorileri getirin. Bunu yaparak veri girişi yaparken unutma ihtimalini ortadan kaldırmış oldunuz. Son olarak dosyayı kaydedin. Tüm Bunları tamamladıktan sonra ortaya spss anket örneği çıkacaktır. Artık araştırmaya geçilir.
Profesyonel bir araştırma yapabilmek için hangi spss analiz yöntemleri kullanılacağına karar verirken şu üç sorunun yanıtlanması gerekmektedir.
- Elinizde kaç adet grup bulunmaktadır?
- Gruplar birbiri ile bağlantılı mı? yani; Bağımlı grup mu bağımsız grup mu?
- Hangi varsayımlara cevap verilmektedir?
Bu 3 soruya yanıt verilmesinin ardından hangi analiz türünün kullanılacağına karar verilir.
spss analiz firmaları arasında bulunan şirketimiz, profesyonel anket analizi konusunda her biri kendi alanında uzman kadro ile hizmet vermektedir.